افزونه ایتبس نسخه 9
🔸 کارامحاسب ۹، اولین افزونه ایتبس (پلاگین برای نرم افزار ایتبس) در دنیاست است که بر روی نسخه های ۹ تا ۹.۷.۴ تدوین شده است.
دسته بندی قابلیت های پلاگین
کنترل های هوشمند سازه ای
کنترل سازه در حین فرایند مدل سازی، طراحی و بارگذاري در محیط ایتبس و به صورت تعاملی (Interactive)
ترکیبات بارگذاری
ایجاد مستقیم ترکیب بارها در محیط ایتبس و بدون نیاز به Export و Import
ایجاد نوع بارهای زلزله
ساخت نوع بارهای زلزله مستقیما در فایل جاری با در نظرگیری کامل ترین بندها و محدودیت های آیین نامه 2800
ابزارهای کاربری
ماژول های مجزایی که به منظور هماهنگی بیشتر نرم افزار ایتبس با آیین نامه های ایران و سهولت بیشتر در استفاده از آن طراحی شده است.
کنترل مضاعف سازه در محیط ایتبس 9.7.4
از مهمترين امکانات اين افزونه ایتبس توانايي کنترل سازه در حين طراحي است.
مهندس طراح در هر لحظه و پس از ايجاد هر تغيير در حين مدل سازي و بارگذاري در سازه، ميتواند مشکلات احتمالي موجود در طبقه جاري را مشاهده نمايد. همچنين اين افزونه قابليت کنترل يکباره تمامي المانهاي سازه را نيز داراست و با انتخاب موارد مورد نظر در ليست، کنترل فايل ETABS انجام ميشود.
در صورتي که يک پنجره در حالت پلان قرار گيرد، برنامه مشکلات موجود در آن طبقه را در هنگام مدل سازي و بارگذاري اعلام مينمايد.
ليست کنترل هاي سازه اي توسط گروه مرتباً در حال افزايش و تکميل شدن بوده به صورت کلي در سه بخش دسته بندي ميشوند، که برخي از آنها در قسمت کنترل هاي کل سازه ، برخي در قسمت کنترل هاي لحظه اي در پلان و برخي در هر دو ابزار وجود دارند.
دسته بندی آیتم های کنترلی
1-) کنترل هاي موارد اجرايي در حين ساخت.
2-) کنترل مواردي که در ETABS ايجاد Warning ميکنند.
3-) کنترل موارد آيين نامه اي. (مطابق ويرايش هاي 1392 مباحث 6، 9 و 10.)
استفاده از الگوريتمي پیشرفته به منظور ايجاد قابليت مشخص کردن محل دقیق مقاطع تير ، ستون ، کف یا دیوار در پلان که در ليست ايرادات وجود دارد با دوبار کلیک بر روی هر خط از متن ، از امکانات بسیار کاربردی و منحصر بفرد در اين قسمت به شمار ميرود.
برخي از موارد کنترلي، بسته به نظر طراح مورد استفاده قرار ميگيرد و وجود آنها در برنامه به منزله الزام هميشگي براي کنترل آنها نيست و ميتوان در قسمت Options آنها را فعال يا غير فعال نمود.
موارد کنترلي به شرح زير است
کنترل پارمترهای مرتبط به تعریف نوع بارهای زلزله که از قبل در ایتبس ایجاد شده است.
کنترل طيف طرح استاندارد با توجه به نوع سيستم باربر جانبي در هر جهت، نوع خاک و ديگر پارامترهاي مرتبط
کنترل 8 درصد آرماتور براي ستونهاي بتني در محل وصله با مقايسه يک ستون با ستون زيرين
کنترل همپايه بودن برشهای ناشی از نوع بارهای طیفی و طیفی زاویه ای با نوع بارهای زلزله استاتیکی معادل در تراز پایه
کنترل طراحی فایل و تنشها بوسیله ایجاد ترکیبات بار صحیح و کامل در فایل ایتبس
کنترل مستقیم خودکار ترکيب بارها (با قابليت تشخيص ترکيب بارهاي ناقص و اضافه)
کنترل Drift سازه در محیط ETABS همراه با ارائه گزارش
کنترل حداکثر و حداقل نسبت تنشهاي بدست آمده با مقدار تعيين شده توسط کاربر(در سازه های فلزی برای تیر،ستون و مهاربند و در سازه های بتنی برای ستونها)
کنترل تمام اعداد مربوط به خصوصيات مصالح به کار رفته
کنترل اينکه در سازه فولادی یا بتنی در موارد نشستن تير روي تير ارتفاع تير فرعي از اصلي بزرگتر نباشد. ( این کنترل در سازه های بتنی حائز اهمیت است )
کنترل اينکه در سازه فلزي و بتني مقطع ستون در يک طبقه از ستون پايينتر بزرگتر نباشد.
کنترل اينکه تمام اتصالات تير روي تير، مفصل باشند.
کنترل اعداد حداکثر و حداقل ضريب لاغري ستونها (K) با مقدار تعيين شده توسط کاربر و یا نرم افزار در سازه فلزي.
کنترل اعمال شدن اعداد صحیح ضرايب تصحيح سختي و جرم براي تير ها (درسازه های با سیستم باربرجانبی مشابه در دو جهت)
کنترل اعمال شدن اعداد صحیح ضرايب تصحيح سختي و جرم براي ستون ها (درسازه های با سیستم باربرجانبی مشابه در دو جهت)
کنترل اعمال شدن اعداد صحیح ضرايب تصحيح سختي و جرم براي ديوار هاي برشي (درسازه های با سیستم باربرجانبی مشابه در دو جهت)
کنترل اينکه آرماتورهاي ستونها در هر طبقه مساحتي بيشتر از ستون زيرين نداشته باشند.
کنترل مقيد بودن پاي ستونها در تراز BASE
کنترل عدم وجود Warning هاي ETABS در فايل پس از هرآناليز
کنترل حداکثر و حداقل بارهاي مرده و زنده کف طبقات با مقدار تعيين شده توسط کاربر.
کنترل حداکثر و حداقل بارهاي مرده و زنده تيرهاي طبقات با مقدار تعيين شده توسط کاربر.
کنترل اعمال شدن بار مرده به تمام کف ها (در صورتي که وزن سقف در نظر گرفته نشود).
کنترل اعمال شدن بار زنده به تمام کف ها
کنترل 4 درصد آرماتور براي ستونهاي بتني به کار رفته در طبقه جاري
کنترل اعمال شدن ناحيه صلب انتهايي End-Offsets و کنترل عدد آن براي اعضاي قاب
کنترل اعمال نشدن بار خطي ثقلی به ستون ها
کنترل دوسر مفصل بودن مهاربند ها و دستک ها
کنترل دو سر گيردار بودن ستون ها
کنترل اينکه تيرهاي هم امتداد بر روي هم کشيده نشده باشند .
کنترل اينکه تيرها از روي هم عبور نکرده باشند.
کنترل اعمال شدن ديافراگم صلب به تمام کف ها (تنها اعمال صلبيت به المانهاي سطحي کف کنترل ميشود)
کنترل اعمال نشدن بار به بازشوها
ابزار کنترل مضاعف تا چه حد برای یک مهندس محاسب کارایی دارد ؟
ایرادات را قبل از مرحله نقشه کشی برطرف کنیم
با این افزونه ایتبس مهندس محاسب میتواند قبل از نهایی شدن طراحی و ورود به فاز تهیه نقشه های سازه ای، از صحت کار انجام شده اطمینان یابد.
خطاهای انسانی را به حداقل برسانیم
از چشم افتادن مواردی که در ترسیم المانها و اختصاص ضرایب و بارها به سازه رخ میدهد بسیار شایع است. این موارد با بیشتر شدن المانهای سازه ای افزایش میابد. افزونه ایتبس ایرادات ناشی از خطا های انسانی را به صورت چشمگیری کاهش میدهد.
بعد از هر بار آنالیز از همپایه بودن فایل و عدم وجود اخطارهای ETABS مطمئن شویم
در فایلی که دینامیکی آنالیز شده باشد، زمانی که مقاطع توسط کاربر در مرحله طراحی تغییر میکند، ضرایب Scale Factor برای همپایه سازی برش ها در دو جهت نیز تغییر میکند. در صورتی که بتوان در اولین آنالیز، پس از ایجاد تغییرات، متوجه عدم همپایه بودن فایل شویم و برش ها را با کمک ابزار همپایه سازی خودکار این افزونه ایتبس همپایه کنیم، این امر کمک میکند تا زمان طراحی یک سازه بسیار کاهش یابد.
وقتی تغییری در مدل سازه میدهیم، به عنوان مثال زمانی که ترسیم و یا حذف مقاطع جدید، تقسیم تیر یا ستونها به قطعات کوچکتر، مش بندی المانهای سطحی، آزادسازی درجات آزادی دو سر تیر یا ستونها و مواردی از این دست توسط کاربر انجام میشود، احتمال ایجاد اخطار ناپایداری در فایل بیشتر میشود که در اکثر موارد به صورت خودکار توسط ایتبس گزارش نمیشود و کاربر باید فایلهای متنی خروجی برنامه را کنترل نماید. با استفاده از ابزار کنترل اخطارها میتوان پس از هر آنالیز و با یک کلیک از عدم وجود اخطارهای ایتبس اطمینان حاصل نمود و در صورت وجود اخطار به سرعت محل گزارش شده توسط ETABS را توسط پلاگین کارامحاسب مشاهده کرد.
آیا بعد از هر بار انجام آنالیز میتوان دریفت سازه را کنترل نمود؟
یکی از مواردی که مانند کنترل تنش های پس از طراحی، نقشی بسیار تعیین کننده در نهایی شدن پروسه طراحی دارد، کنترل تغییر مکان جانبی سازه است.
با هر بار ایجاد تغییر در مقاطع سازه، در جهت کمتر شدن و کنترل جابجایی نسبی توسط مهندس محاسب، و آنالیز مجدد سازه توسط ایتبس، این افزونه ایتبس میتواند بلافاصله و با یک کلیک دریفت را گزارش نماید.
ترکیبات بارگذاری ایران
برخی موارد کاربرد ابزار ایجاد ترکیب بارها
ایجاد ترکیب بار در فایلی که قبلا بر روی آن کار انجام شده
مهندس محاسب با کمک این افزونه ایتبس قادر است بر روی فایلی که خود یا فرد دیگری بر روی آن مدل سازی، بارگذاری و یا طراحی انجام داده، ترکیب بار ایجاد نماید و با ترکیب بار جدیدی که ساخته است، فایل را طراحی و یا کنترل کند.
لیست ترکیب بارها را در دفترچه محاسبات سازه قراردهید
کاربر میتواند یک لیست رنگ بندی شده از ترکیب بارها را در دفترچه محاسبات سازه قرار دهد.
تغییر در لیست ترکیب بارها با اضافه شدن یک نوع بار جدید به فایل
زمانی که یک نوع بار جدید مثل بار قائم زلزله یا یک بار زنده جدید با ضریب مشارکت جرمی جدید، لازم باشد که در فایل ایجاد شود معمولا نیاز است که این نوع بار به ترکیبات بارگذاری نیز افزوده شود. این افزونه ایتبس در این زمان بسیار راهگشاست و میتواند به سرعت لیست جدید از ترکیب بارها را به فایل اضافه نماید.
وقتی بخواهیم سازه را با یک آیین نامه دیگر طراحی کنیم
زمانی که به دلایل فنی و یا پژوهشی و یا جهت سبک سازی سازه لازم باشد از آیین نامه طراحی دیگری استفاده کنیم، ترکیبات بارجدید که شامل تمامی نوع بارهای مورد نیاز مثل بارقائم زلزله و یا در نظرگرفتن اثرات جریمه 30-100 است به سادگی و سرعت توسط این افزونه ایتبس در فایل ایجاد میشود.
آیا ضریب نامعینی در یک یا دو جهت باید تغییر کند ؟
اگر لازم باشد ضرایب نامعینی اشاره شده در ویرایش چهارم آیین نامه 2800 در هر جهت ویرایش شود یا در ترکیبات تشدید یافته ضریب امگا در هر جهت تغییر کند کاربر میتواند به سادگی این تغییرات را در لیست ترکیب بارها لحاظ نماید.
نمایش گرافیکی ترکیب بارها برای تشخیص بهتر ضرایب و انواع بار توسط مهندس محاسب، قابلیت تهیه خروجی برای استفاده در دفترچه محاسبات سازه و همینطور توانایی ذخیره خود کار تنظیمات انجام شده.
پنجره ساخت ترکیبات بارگذاری ، کاملا هوشمند و کاربرپسند تعبیه شده، به نحوی که نوع بارها را به طور خودکار شناسایی میکند همینطور با هر تغییر در پنجره، لیست ترکیب بارها به روز میشود و امکان Drag & Drop برای نوع بارهای مختلف در پنجره وجود دارد که این امر میتواند زمان ایجاد ترکیبات بارگذاری را بسیار کاهش دهد. قابلیت تعیین نام پایه برای ترکیب بارها و عدد شروع شماره گذاری برای اسامی ترکیب بار ها و همینطور امکان تعیین ضرایب متفاوت برای بارهای زنده در یک ترکیب بار نیز در نظر گرفته شده است.
ایجاد نوع بارهای زلزله
آیین نامه 2800 ویرایش چهارم و سوم برای بارگذاری زلزله، پس از صحت سنجی کدها به نرم افزار ETABS اضافه شده است.به کمک این افزونه، آیین نامه بارگذاری زلزله ایران نیز در کنار دیگر آیین نامه های جهانی در نرم افزار ETABS قابل استفاده است.
پنجره ایجاد نوع بارها کاملا کاربرپسند تعبیه شده و محدودیت های آیین نامه ای مانند محدودیت ارتفاع سازه برای هر سیستم باربر جانبی، تشخیص خودکار زمان فعال شدن گزینه اثر میانقاب با توجه به نوع سیستم باربر جانبی در هر جهت و با توجه به ویرایش انتخاب شده از آیین نامه 2800 و یا نیاز به اعمال نیروی شلاقی در ویرایش سوم به صورت خودکار لجاظ میشود. کاربر میتواند با چند کلیک و به سرعت بارهای زلزله را در محیط ETABS ایجاد نماید.
قابلیت هوشمند ساخت نوع بارهای Notional نیز در این پنجره در نظر گرفته شده است.
در پنجره ایجاد نوع بارهای زلزله با نگاه داشتن نشانگر موس بر روی هر گزینه توضیح مختصری راجع به آن قسمت نمایش داده میشود.
این افزونه ایتبس میتواند ضریب رفتار مورد نظر کاربر (User R) را نیز دریافت کرده و با در نظر گرفتن ضوابط مرتبط در آیین نامه 2800، آن را در محاسبه ضریب زلزله استفاده نماید. همینطور کاربر میتواند با وارد کردن دوره تناوب مورد نظر، ضریب زلزله و نوع بارها را به منظور کنترل دریفت سازه ایجاد نماید.
این ابزار تا چه حد برای یک مهندس محاسب کارایی دارد ؟
آیا این افزونه ایتبس تنها ضریب زلزله را محاسبه میکند؟
ویزارد مربوط به آیین نامه 2800 پنجره ای است که مانند پنجره های تعبیه شده برای آیین نامه های دیگر مانند UBC94 یا UBC97 میتواند با گرفتن پارامترهای لرزه ای از کاربر، نه تنها ضریب زلزله بلکه نوع بارهای زلزله را نیز مستقیما در ایتبس ایجاد نماید. همینطور کنترل ها و محدودیت های اشاره شده در آیین نامه 2800 در نگارش این ابزار در نظر گرفته شده است.
چطور میتوان از صحت نوع بارهای زلزله که از قبل ایجاد شده اطمینان یافت؟
در پنجره مربوط به آیین نامه 2800 گزینه ای برای مقایسه جزییات پارامترهای محاسبه شده در آن لحظه با پارامترهای موجود در نوع بارهای از قبل محاسبه شده در فایل ایتبس وجود دارد که به راحتی امکان مقایسه و صحت سنجی را در اختیار محاسب و یا مهندس کنترلر قرار میدهد.
همواره آخرین گزارش از محاسبات پارامترهای مرتبط به ضریب زلزله را داشته باشید
در هنگام ایجاد خودکار نوع بارهای زلزله در ایتبس، یک فایل متنی به تاریخ و زمان آن لحظه در کنار فایل ایتبس ایجاد میشود که کاربر میتواند در هر زمان به آن رجوع نماید.
ابزار های کاربردی
فراخوانی مقاطع
ابزار فراخوانی مقاطع از فايل های متنی (فايل های et$ و e2k مربوط به سازه های دیگر) به فایل در حال طراحی باعث ميشود شما یک مقطع بتنی مستطیلی و یا دایروی و یا تیرورق فولادی را تنها یک بار و در یک فایل ساخته باشید و در صورت نیاز در آینده آن را از فایل مورد نظر فراخوانی نمایید.
همپايه کردن برش ها
ازآنجاکه در مرحله Design ، مقاطع دائماً توسط کاربر تغيير ميکند نياز است که تقريباً پس از هر آناليز، فايل را همپايه نمود. اين ابزار پس از هر آناليز، عدم همپايگي را اعلام و آن را تصحيح مينمايد.کاربر ميتواند پس از هر آناليز، تنها با يک کليک ، همپایه بودن برش ها را بررسی نماید . این گزینه در منوی اصلی برنامه و به نام Dynamic-Static Shear Control وجود دارد.
در قسمت Options ميتوان ضريب همپايهسازي و همچنين درصد خطاي موردنظر براي اعلام عدم همپايگي را يکبار وارد نمود . در هر بار آناليز سازه، مقادیر برش ها توسط افزونه ایتبس کنترل میشود.
درصورتيکه پس از آناليز ، گزينه عدم همپايگي و ضريب مقياس همپايگي در بالاي سمت راست پنجره اصلی ایتبس نمايش داده شود، ميتواند در قسمت Define Response Spectra فايل را با يک کليک همپايه نمود.
به منظور تعریف پارامتر های اولیه ابتدا میباست یک بار در قسمت Options این تنظیمات را انجام داد.
نکته : در صورت بستن پلاگین و یا باز کردن مجدد یک فایل میبایست تنظیمات مجددا انجام گیرد.
نوع بارهای طیفی با جهت x و y مستقیما توسط نرم افزار در باکسهای 2 و 3 مطابق شکل بالا قرار میگیرد. همینطور کاربر میتواند نوع بارهای طیفی با جهات دیگر مانند نوع بارهای طیفی زاویه ای را به باکسهای 2 و 3 منتقل نماید.
گزینه های انتخاب تراز پایه و ضریب همپایه سازی مطابق ویرایش چهارم آیین نامه 2800 و همینطور انتخاب میزان درصد اختلاف مورد قبول بین برش های استاتیکی و دینامیکی نیز توسط کاربر انتخاب میشوند.
در صورت غیر فعال بودن گزینه SRSS (جذر مجموع مربعات برش ها)، پلاگین برش ها را به صورت مستقیم بر هم تقسیم مینماید.(قابل ذکر است روش SRSS در برخی سازمانهای نظام مهندسی در شهر ها مانند شهر تهران قابل قبول نمیباشد)
پس از انجام هر بار آنالیز (در صورت اعمال تغییرات در مدل و یا ضرایب) کاربر میتواند نسبت به کنترل برش ها اقدام نماید.
در صورتی که درصد خطا بین برش ها از میزان تعیین شده بیشتر باشد نوع بارها با علامت قرمز رنگ مشخص میشوند.
در صورتی که برش ها همپایه نبود میتوان در پنجره تعریف نوع بارهای طیفی در ایتبس از گزینه Apply Scale Factors استفاده نمود.
نکته : قبل از باز کردن پنجره Define Response Spectra ابتدا قفل مدل را باز نمایید.
◄ همپایه سازی برش ها در نسخه 2016 در یک مرحله و تماما توسط پلاگین انجام میشود.
ابزار ساخت طيف طرح استاندارد
با کمک افزونه ایتبس نسخه 9، طیف استاندارد آیین نامه 2800 ویرایش چهارم و سوم به برنامه ETABS افزوده شده و کاربر میتواند طیف مورد نظر خود را در برنامه ایجاد کند.
ترسيم کمان
ترسيم کمان، نيم دايره و دايره با کمک اين افزونه ایتبس بسیار سریع و ساده است. یکي از مشکلات برنامه ETABS این است که ترسيم نيم دايره، دايره و يا کمان را انجام نميدهد.
کاربر ميتواند يک کمان از دايره را بين دو انتهاي يک خط ترسيم نمايد. تنها با انتخاب يک خط (تير) ميتوان کمان مورد نظر را ترسيم نمود.
ابزار ثابت نگه داشتن واحد جاري
براي هر مهندس طراح و يا کنترلر بسيار پيش آمده است که در هنگام باز کردن يک فايل و يا پس از انجام هر آناليز در ETABS ، واحد جاري برنامه به واحد اوليه تعريف شده در هنگام ايجاد فايل باز گشته است. به کمک ابزار ثابت نگه داشتن واحد جاري، کاربر ميتواند واحد مورد نظر خود را در قسمت تنظيمات افزونه انتخاب نموده تا همواره بعد از هر مرتبه باز شدن فايل ETABS و پس از هر بار آناليز ، واحد پيش فرض کاربر، بازگردانده شود. البته اين قابليت مشکلي در نحوه انتخاب و تغيير واحد ETABS توسط کاربر ايجاد نميکند. همينطور اين امکان قابل فعال و يا غير فعال شدن است.
پشتيبان گيري
ابزار پشتيبان گيري Automatic و Manual از فايل EDB باعث ميشود شما هميشه يک نسخه از فايل در حال مدل سازي را در پوشه اي ديگر و به تاريخ و زمان آن لحظه داشته باشيد. با اين ابزار شما ديگر نگران از دست دادن کار انجام شده در ETABS نخواهيد بود.
در قسمت تنظيمات افزونه ایتبس ميتوان زمان پشتيبان گيري خودکار را مشخص نمود و همينطور از منوي اصلي با يک کليک، پشتيبان گيري را در همان لحظه انجام داد.
تصوير زير اهميت پشتيبان گيري (Back Up) را که در قسمت نکات روز در نرم افزار ETABS وجود دارد نشان ميدهد.
نسخه 2019